با محاسبه هزینه تمام شده مدارس تغییراتی درمعیشت فرهنگیان مشاهده می شود

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش گفت: زمانی که هزینه تمام شده مدارس محاسبه و بهره‌وری در ابعاد مختلف حاکم شود، می توان در بازخورد آن تغییراتی در معیشت فرهنگیان مشاهده کرد زیرا برنامه ریزی و ساماندهی مجدد نیروی انسانی یکی ازاهداف است.

به گزارش باشگاه دانشجومعلمان ایران به نقل از پانا؛ کامران حصادی، اظهار کرد: در مجموعه نظام مالی کشور طی سال های اخیر و براساس مقرراتی که در قوانین برنامه 5 ساله تعیین و تکلیف شده بود همچنین براساس سند تحولی که در وزارت آموزش و پرورش از سال 90 قابلیت اجرا پیدا کرده است، مدیریت بر منابع، مصارف و بهبود شرایط مالی در کشور هدف گذاری شد. 

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش افزود: برای این موضوع الزاماتی لازم بود که از گذشته به شکل تئوریک در برنامه چهارم نمود یافته و در برنامه پنجم به اوج رسید. قرار بر این شد از آنجاییکه دولت به عنوان یک مجری بزرگ در فرآیند اقتصادی کشور نقش بی بدیلی دارد، خدمات عمومی و محاسبه قیمت این خدمات را استاندارد کند. 

وی ادامه داد: استانداردهای موجود قبلا در حسابداری و بخش های دولتی برای تحت پوشش قراردادن آثار فعالیتها در بخش عمومی کفایت نداشت به همین دلیل لازم بود دولت برای آغاز این پروسه از بازنگری مقررات و قوانینی که وجود داشت حرکت  خودبه سوی تحول را آغاز کند.

تدوین و استانداردسازی حسابداری بخش عمومی 

حصادی خاطرنشان کرد: اولین اقدامی که در این راستا صورت گرفت، تدوین و استانداردسازی حسابداری بخش عمومی بود که تا قبل از این به شکل واضح وجود نداشت ابتنای این استانداردها بر استانداردهای جهانی بود که توسط سازمان‌های بین المللی تدوین و برای بومی سازی و اجرا در کشور، توسط سازمان حسابرسی به همراه وزارت اقتصاد دارایی، دیوان محاسبات و کمیته های تخصصی به تدریج مصوب شدند. 

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش افزود:  10 استاندارد تصویب، 9 استاندارد ابلاغ و استاندارد 11 در حال بررسی است که اگر این استانداردها بخواهد دقیقا منطبق بر مقررات بین المللی باشد می توان بیش از 30 استاندارد تدوین کرد. 

وی بیان کرد: در نظام حسابداری اولین قدم تدوین استانداردها بود در قدم بعدی باید با ابتنا بر این استانداردها روش های حسابداری را که قبل از این براساس مقررات و قوانین مبنای نقدی داشت ، اصلاح می شد، زیرا لازمه استفاده از این استانداردها حسابداری تعهدی بود این مبنای حسابداری باید شناخته و در بخش عمومی و دولتی پیاده می شد. 

حسابداری قیمت تمام شده در بخش عمومی  

حصادی خاطرنشان کرد: حسابداری قیمت تمام شده در بخش عمومی گام بعدی این موضوع است که در این راستا فرمول هایی تدوین و به دستگاه ها اجازه داده شد خدمات و کالاهای تولید شده را قیمت گذاری و هزینه تمام شده را محاسبه کنند تا به عنوان مبنای بودجه ریزی عملیاتی در شکل نهایی مورد استفاده قرار گیرد.  

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش افزود: در این راستا مقرر شد بودجه ریزی عملیاتی از ابتدای سال 94 تکلیف قانونی پیدا کرده و ظرف 3 سال شاهد استقرار کامل بودجه ریزی عملیاتی باشیم.  

حسابداری تعهدی  

وی با توضیح حسابداری تعهدی ادامه داد: در حسابداری یک طیف داریم که از حسابداری نقدی تا مبنای حسابداری تعهدی راپوشش می دهد ، حسابداری نقدی تعدیل شده بین این 2 قطب قرار دارد، با قانون محاسبات عمومی مصوب سال 66 به دلیل استفاده از ابزارهایی مانند پرداخت‌های غیرقطعی، حسابداری نقدی به حسابداری نقدی تعدیل شده تبدیل شد. 

حصادی بیان کرد: در مراحل پیشرفته تر ، حسابداری نیمه تعهدی، حسابداری تعهدی تعدیل شده و حسابداری تعهدی قرار می گیرد ،. از آنجا که حرکت ازحسابداری نقدی به سمت حسابداری تعهدی استلزاماتی داشت ، باید برخی قوانین اصلاح می شد. در حقیقت حسابداری تعهدی شرایط واقعی تر معاملات دولت را برآورد کرده و به ما کمک می کند قیمت تمام شده را مشخص کنیم. 

وی عنوان کرد: حسابداری تعهدی از نظر مفهومی استقلال دارد و هدف آن به صورت مستقیم بهبود معیشت فرهنگیان نیست . هدف ،  طی 5 مرحله تغییر استانداردها، حسابداری تعهدی، به دست آوردن قیمت تمام شده، بودجه ریزی عملیاتی و بهره‌وری در هزینه ها است. این موضوعات زمانی در بهبود وضعیت معیشتی نقش دارد که به قیمت تمام شده خدمات ارائه شده رسیده و فرآیند های آن را شناخته و در كاهش هزینه‌ها اقدام نموده باشیم.  

حصادی افزود: در این صورت امکان آزادسازی منابعی که اکنون قابل کنترل نیستند فراهم می‌شود.  زمانی که هزینه تمام شده محاسبه و بهره‌وری در ابعاد مختلف حاکم شود، می توان در بازخورد آن تغییراتی در معیشت فرهنگیان مشاهده کرد زیرا برنامه ریزی و ساماندهی مجدد نیروی انسانی و بودجه بندی  منابع انسانی که یکی ازاهدا ف نهایی این 5 مرحله است باید به یک جایگاه قابل اتکا برسد. 

نحوه محاسبه هزینه تمام شده دانش آموزی 

حصادی در تشریح نحوه محاسبه هزینه تمام شده دانش آموزی افزود:  ما با بهره گیری از چند محور اصلی می توانیم به هزینه تمام شده دانش آموزی در مدارس برسیم: اول مصارف و هزینه های مدرسه است که محل تامین آن منابعی است که از دولت به حساب مدارس واریز می‌شود همراه  با منابعی که اولیا به حساب مدارس واریز می‌کنند كه در 2 حساب بانکی جدا و مستقل نگهداری می‌شوند. 

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش بیان کرد: محور بعدی هزینه مستقیم حقوق معلمان مدارس است که برخی از این معلمان برای حقوق دریافتی در چند مدرسه فعالیت می‌کنند تسهیم حقوق این معلمان درمدارس مختلف هنوزبه انجام نرسیده که اقدام در خصوص آن با هماهنگی دفاتر مرتبط آغاز شده است . 

وی اشاره کرد: در این راستا نرم افزارهایی برای مدارس تهیه خواهد شدکه این امکان باشد که هر معلم بر اساس میزان ساعت تدریس در یك مدرسه یا پایه مشخص بر روی قیمت تمام شده دانش‌آموزی اثرگذار باشد.

حصادی عنوان کرد: محور دیگر که مغفول واقع شده و حسابداری تعهدی در حال کمک به آن است، این است که در حسابداری سنتی ما هیچ کاری به تعبیر ارزش اموال و دارایی های دولت در فرآیند استفاده نداشتیم. درحالیکه که این موضوع بسیارمهم است.

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش افزود: برای رسیدن به قیمت تمام شده مدارس باید از محاسبه هزینه وذخیره استهلاک دارایی های منقول ، غیرمنقول وثبت سرفصل هائی نظیر ذخیره مطالبات پرسنلی کمک گرفت این موضوع باعث می شود تنش های بودجه ای با استفاده از سرفصل های حسابداری تعهدی کاهش یابد. این محورها می تواند تا حد زیادی هزینه های دانش آموزی را مشخص نماید . 

بخش مهمی از هزینه ها در مدرسه انجام نمی شوند 

وی ادامه داد: و اما این کل ماجرا نیست ، چرا که بخش مهمی از هزینه هاکه در مدرسه انجام نمی شوند در محاسبه هزینه دانش آموزی موثرند نظیر  هزینه حقوق نیروهای ستادی ، هزینه استفاده و استهلاک دارایی های در اختیار مناطق ، ادارات کل استانها وحوزه ستادی وزارتخانه همراه با هزینه های اداری مرتبط که باید بر مدرسه و دانش آموز سرشکن شود لذا پس از مشخص شدن مجموع هزینه ها اعم از جاری و سرمایه ای در یک سال مالی و بهره گیری از مدل تسهیم هزینه های سربار در مقاطع و پایه های تحصیلی امکان  دستیابی به هزینه دانش آموزی که همواره یکی از مهمترین چالش ها در برنامه ریزی آموزش و پرورش بوده فراهم خواهد شد. 

قیمت تمام شده چه زمانی به دست می آید

حصادی در پاسخ به این سوال که تا چه مدت دیگر می توان قیمت تمام شده دانش آموزی را تعیین کرد؟، خاطرنشان کرد: این فرایند به صورت آزمایشی در یک مدرسه در منطقه شش شهر تهران و به صورت نمونه برای اداره کل امور مالی در ستاد وزارتخانه انجام شده است تا یک مدل كاربردی احصا شود كه در حال نهایی شدن است. لازم به توضیح است در سنوات گذشته نیز تلاش های ارزشمندی صورت گرفته که به دلایل مطروحه در فوق امکان فراگیر شدن در سطح کشور را نیافته است . 

وی عنوان کرد: در آموزش و پرورش بخش طرح، برنامه و بودجه باید در جایگاه تامین و تجهیز منابع به عنوان متولی بودجه ریزی عملیاتی این موضوع را پیگیری کند تا اگر نیاز به بازنگری است انجام شود. ضمناً یكی از اولویت‌های پژوهشی مصوب در سال 95 ، به این موضوع اختصاص دارد. 

مدیرکل امور مالی و ذی حسابی آموزش و پرورش گفت: در ماده 16 خدمات کشوری مطرح شده كه چنانچه هر دستگاه اجرایی موفق به احصاء  قیمت تمام شده خدمات خود گردد ،  قادر خواهد بود بر اساس هزینه واحد و در چهارچوب بودجه‌ریزی عملیاتی از اعتبارات و اختیارات بیشتر در مصرف بودجه مربوط استفاده نماید.

وی تصریح کرد: اکنون در کشورهای پیشرفته ارائه شفاف و افشای اطلاعات هزینه‌های مرتبط با دانش آموزان موجب توسعه مشارکتهای مردمی و ارتقاء سطح سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مولفه های اثر گذار در عرصه تعلیم تربیت شده است ، لذا بر ما به عنوان اعضای خانواده بزرگ آموزش و پرورش در این عرصه واجب است در بکارگیری توان خود در اعتلای هر چه بیشتر این مرز و بوم بیش از پیش تلاش کنیم .