بورسیه نخبگان ایرانی در کلاس‌های زبان/تماس با فرهنگ بیگانه در طرح تبادل دانش‌آموز

سفارتخانه‌های کشورهای مختلف، برنامه‌های فرهنگی متعددی را در ایران اجرا می‌کنند که از جمله آنها می‌توان به برگزاری دوره‌های آموزش زبان اشاره کرد اما در قالب این آموزش‌ها، دانش‌آموختگان نخبه ایرانی را برای تحصیل در کشورشان،‌ بورسیه می‌کنند.

سفارتخانه‌های کشورهای خارجی، ویژه برنامه‌های فرهنگی متعددی را در ایران برگزار می‌کنند، ویژه برنامه‌هایی از قبیل آموزش زبان یا برگزاری کلاس‌های هنری؛ در تمام دنیا نیز این روند حاکم است اما در پس این ویژه برنامه‌های فرهنگی چه اهدافی نهفته است؟

شاید برای بسیاری از افکار عمومی جامعه این موضوع کاملاً طبیعی باشد و بگویند، تمام کشورها از طریق سفارتخانه‌های خود برنامه‌های مختلفی را برگزار می‌کنند. می‌پذیریم که در ضرورت آموزش زبان خارجه هیچ تردیدی وجود ندارد اما مُشکل آنجا جلوه می‌کند که در پشت این آموزش‌ها، القای فرهنگ غرب و تربیت کودکان، نوجوانان و جوانان ایرانی مطابق با فرهنگ و ارزش‌های آنهاست.

سفارتخانه کشورهای مختلف از جمله ایتالیا،‌ انگلیس، آلمان، ساحل عاج، اتریش و ترکیه برنامه‌های آموزشی را در کشورهای مختلف برگزار می‌کنند. آنچه که در سایت اغلب این سفارتخانه‌ها و در ویژه برنامه‌های فرهنگی آنها نمود پیدا می‌کند، تمرکز جدی آنها بر آموزش زبان کشورشان است به گونه‌ای که اغلب آنها موسسات آموزش زبان در ایران دارند.

به عنوان مثال مؤسسه آموزش زبان آلمانی در سال 1995 توسط سفارت آلمان در ایران تأسیس شد و در سایت این سفارت بخشی وجود دارد که ضرورت آموزش زبان آلمانی در دنیای کنونی را برای مخاطب توضیح می‌دهدو پس از آن او را برای ثبت‌نام در این موسسه هدایت می‌کنند.

سفارت اتریش نیز برنامه‌های فرهنگی مختلف از جمله آموزش زبان، گروه کر و تئاتر را به مخاطبان ارائه می‌دهد و باز هم آنچه به طور ویژه در سایت این سفارت مورد تاکید قرار گرفته برنامه آموزش زبان است.

گروه کر کودکان نیز یکی دیگر از ویژه برنامه‌های هنری در نظر گرفته شده است به گونه‌ای که استعدادهای جوان ایرانی و خارجی از سن 6 تا 16 سال در تمرین‌های هفتگی حاضر می‌شوند و توسط خوانندگان برجسته گروه کر ایران-اتریش اصول اولیه آواز و موسیقی اتریشی و بین المللی را آموزش می بینند.

پس از آموزش زبان، آنچه که مورد تأکید قرار دارد، چگونگی ادامه تحصیل در کشور مربوطه است.به گونه‌ای که بروشورهای راهنمای ادامه تحصیل و دانشگاه‌های موجود در آن کشور در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد.

سفارت آلمان، برنامه‌ای را تحت عنوان تبادل دانش‌آموز اجرا می‌کند که اهداف این برنامه چنین ذکر شده است همکاری‌های آموزشی و ارتباط جوانان ماورای مرز کشور را توسعه داده، تفاهم و درک متقابل را افزایش داده و تساهل و آمادگی جوانان را برای پذیرش یکدیگر بالا می‌برد. دانش آموزان به این شکل، تماس با فرهنگ‌های بیگانه که برای پیشرفت شخصی و حرفه‌ای افراد روز به روز مهم‌تر می‌شود را تجربه می‌کنند. وزارت امور خارجه آلمان از تعداد زیادی فعالیت در حوزه ارتباط و تبادل بین مدارس حمایت کرده و آن را توسعه می‌دهد.

از دوم الی پنجم ماه مارس سال جاری به مدت یک هفته در وی تنبرگ یک کارگاه بین‌المللی محصلان برگزار شد. نوجوانان در این چارچوب امکان یافتند تا با دانش آموزان مدرسه‌های آلمانی در داخل و خارج از کشور آشنا شده و به تبادل تجارب خود پرداخته و اندیشه‌های خود را ارائه کنند. تعدادی از دانش آموزان مدرسه سفارت آلمان در تهران نیز برای شرکت در این گردهمائی به وی تنبرگ سفر کردند.

به گزارش تسنیم، موضوع دیگری که در جای سوال دارد، این است که سفارتخانه‌های کشورهای خارجه اجازه ثبت‌نام از دانش‌آموزان ایرانی را در مدارس خود ندارند و این موضوع تخلف بوده و با آن برخورد می‌شود. آنگونه که به نظر می‌رسد، دانش‌آموزان ایرانی در مدرسه سفارت آلمان تحصیل می‌کنند.

به گزارش تسنیم، در دوره‌های آموزش زبان که توسط سفارتخانه‌ها برگزار می‌شود، نوجوانان و جوانان مستعد شناسایی شده و با دریافت بورسیه برای ادامه تحصیل به آن کشور اعزام می‌شوند به عنوان مثال موسسه آموزش زبان آلمانی وابسته به سفارت آلمان هر سال تعدادی از نوجوانان را با هزینه خود برای شرکت در المپیاد زبان گوته به آلمان می‌برد.

فراگیری زبان خارجه یا حتی ادامه تحصیل در کشورهای غربی موضوعی نیست که به آن خُرده گرفته و معترض باشیم، آنچه مهم بوده این است که فرزندانمان را به گونه‌ای تربیت کنیم که حتی پس از ادامه تحصیل در کشورهای غربی به کشور خود بازگردندو بدین گونه نباشد که حضور در دوره‌های آموزشی و فراگیری زبان آنها را نسبت به کشور خود و فرهنگ و ارزش‌های ملی بی‌تفاوت کند.

موضوع دیگر که اهمیت ویژه‌ای دارد این است که ایران از طریق خانه‌های فرهنگ خود در سایر کشورها تا چه اندازه فعال عمل می‌کند، آیا همانگونه که سایر کشورها برنامه‌‌های فرهنگی مختلف در ایران دارند، ما نیز توانسته‌ایم در آن کشورها زبان فارسی و فرهنگ ایرانی را معرفی کنیم؟

ایران در کشور پاکستان حدود 6 خانه فرهنگ در شهرهایی همچون کراچی، کویته،‌حیدرآباد و لاهور دارد اما در همین کشور همسایه تا چه اندازه تأثیرگذار بوده‌ایم؟‌اگر همین تعداد خانه فرهنگ را انگلیس یا فرانسه در پاکستان داشتند، چه اقداماتی را برای آشنایی مردم آنجا با فرهنگ خود انجام می‌دادند؟

به گزارش تسنیم، نباید از این نکته غافل بود که در پشت پرده برنامه‌های فرهنگی کشورهای مختلف در ایران، اهدافی همچون آشنایی نوجوانان و جوانان ایرانی با زبان و فرهنگ آن کشور و ترغیب نخبگان ایرانی برای تحصیل و زندگی در آن کشور نهفته است و در چنین شرایطی نباید منفعلانه رفتار کرد.