«ارائه دروس عمومی در پایه دهم هنرستانی‌ها» ترفندی برای کاهش طول آموزش هنرستان است

مدیرکل سابق دفتر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش گفت: در حال حاضر مسئولان فعلی آموزش و پرورش در صدد کم کردن طول آموزش‌ هنرستان هستند منتها با این ترفند که آموزش در پایه دهم را برای هنرستانی‌ها عمومی ارائه دهند.

به گزارش باشگاه دانشجومعلمان ایران به نقل از فارس؛ محمد شریف‌زاده مدیرکل سابق دفتر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: با تغییر نظام آموزشی و تبدیل آن به مدل «3-3-3-3»، رویای هماهنگی آموزش‌های هنرستانی با بازار کار را در دسترس برنامه‌ریزان قرار داد و موجبات خوشحالی را در این قشر فراهم ساخت.

وی ادامه داد: اکنون که چند سال از اجرای این نظام آموزشی می گذرد و این نظام به دوره متوسطه دوم رسیده است و قرار است در سال تحصیلی آینده نظام آموزشی هنرستان‌ها را تحت پوشش قرار بدهد گفته ها حاکی از آن است که متأسفانه تصمیم مسئولان یکبار دیگر پیمودن همان راه گذشته در سال 1370 است.

شریف‌زاده توضیح داد: در سال 1370، مسئولان وقت به جای اهمیت دادن به آموزش‌های هنرستانی به علت کثرت دانش‌آموز در آن سال‌ها(بیش از 18 میلیون نفر) تصمیم بر کاهش طول آموزش گرفتند و عملاً با 11 سال آموزش به جای 12 سال، یکسال از آموزش‌های هنرستانی کم کردند.

وی با بیان اینکه با اقدام، آموزش‌های هنرستانی دچار ضعف و اشکال شد، افزود: این امر موجب اعتراض صاحبنظران و صاحبان حرفه‌ها قرار گرفت و بر این اساس مسئولان وقت پس از مدتی برای جبران آن اعلام کردند که نظام هنرستان‌ها را 5 ساله برنامه‌ریزی خواهند کرد و همه دانش‌آموزان تا دوره کاردانی پیش خواهند رفت.

مدیرکل سابق دفتر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: این موضوع در شرایطی مطرح شد که ظرفیت آموزشکده‌های آن زمان که آموزش‌های دوره کاردانی ارائه می‌دادند پاسخگوی جمعیت دانش‌آموزان هنرستانی نبود و از طرفی همه علاقه‌مند به ادامه تحصیل نبودند و مهم‌تر اینکه از نظر هرم شغلی نیز این کار غلط محسوب می‌شد چون در هرم شغلی، بازار کار شامل کارگر- تکنسین- مهندس تعریف شده است و باید هر یک از این سه قشر را با نسبت مشخص تربیت کرد.

وی با بیان اینکه این روند ادامه داشت تا اینکه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اصلاح نظام آموزشی بعد از 20 سال مطرح شد، افزود: پس از تصویب این سند شفابخش، برنامه درس ملی که یکی از اصلی‌ترین زیرنظام‌های آن محسوب می‌شود، تدوین شد و در این برنامه با نگاه خوب مسئولان وقت، نقیصه سال 1370 رفع و مقرر شد یک سال به سنوات تحصیل دانش‌آموزان هنرستانی به منظور افزایش سطح مهارت آنها با بازارکار اضافه شود.

شریف‌زاده اضافه کرد: این حرکت زیربنایی برای رسیدن به نیازهای بخش‌های مختلف بازار کار و زمینه‌ساز تربیت نیروی انسانی با کیفیت در صنعت برای تولید مرغوب‌تر کالا و به تبع آن بالا رفتن رشد اقتصادی کشور و اشتغال پایدار جوانان کشور (همان محور اصلی اقتصاد مقاومتی) است.

وی گفت: در حال حاضر مبنای برنامه‌ریزی انجام شده برای نظام آموزشی هنرستانی، در نظر گرفتن امکانات فعلی آموزش و پرورش بوده و با بیان کمبود امکانات و تجهیزات کافی، رویای همه صاحب نظران این آموزش‌ها در داخل و بیرون را به یأس تبدیل کردند و با این توجیه، به نوعی در صدد کم کردن طول این آموزش‌ها برای دانش‌آموزان شدند منتها با این ترفند که آموزش در پایه دهم را برای هنرستانی‌ها عمومی ارائه می‌دهیم.

مدیرکل سابق دفتر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برای رشته‌های نظری که سنخیت بیشتری دارند، پایه عمومی و مشترک پیش بینی نشده است، افزود: بر این اساس با محاسبات خودشان آموزش و کسب مهارت را در پایه دهم به حداقل هزینه می‌رسانند و در نتیجه کلی صرفه جویی خواهد شد؛ این در حالی است که در کشور ما و تقریباً همه کشورها، آموزش و پرورش امری حاکمیتی است و اساساً همه کشورها همه امکانات خود را برای آموزش به کار می‌گیرند.

وی اضافه کرد: ما هم می‌توانیم با ایجاد منابع مالی مورد نیاز، آینده کشور را تباه نکنیم؛ ضمن اینکه همه به خوبی می‌دانند آموزش‌های هنرستانی بهترین و بهره‌ورترین آموزش‌هاست یکی از مصداق‌های تولید منابع جدید، ایجاد ردیف مستقل اعتباری در بودجه سالانه کشور است که از سال 1389 در بودجه با نام تجهیز هنرستان‌ها (برای اولین بار که قبل و بعد از انقلاب هم وجود نداشت) شکل گرفت و همچنان ادامه دارد.

شریف زاده با بیان اینکه تصور بر این است که نادیده گرفتن توسعه آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش و کاهش حدود 7 درصدی آن در این دو سال یعنی از حدود 44 درصد به 37 در صد در پایه دوم) بر پایه همین اعتقاد غلط بوده است، گفت: سوال این است که این عدم توجه به هدایت تحصیلی که باعث شد آمار دانش‌آموزان هنرستانی از 44 درصد به 37 درصد برسد با چه هدفی بوده و آیا دستاورد آن این نیست که این 7 درصد که به رشته‌های نظری ( تجربی، ریاضی و انسانی) اضافه شده است یعنی افزودن 7 درصد به جمعیت بیکاران کشور، همان آماری که در کشور 4 میلیون بیکار دانشگاهی اعلام می شود.

وی اضافه کرد: این موارد در حالی است که شاخص توزیع دانش‌آموزان هنرستانی در کشورهای پیشرفته بالای 60 درصد است، البته در برنامه پنجم کشور 46.2 در نظر گرفته شده است و اگر آهنگ رشد قبلی توسعه این آموزش‌ها در این دو سال نیز ادامه پیدا می‌کرد به یقین از مرز 50 در صد عبور کرده بود.

مدیرکل سابق دفتر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: یکی از نگرانی‌های خانواده‌ها و دانش‌آموزان در گذشته این بود که با دو سال آموزش، شرایط خوب برای ورود به بازار کار فراهم نمی‌آید؛ حال انتظار همه این است که سه سال پیش بینی شده در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش برای ارائه آموزش های مبتنی بر بازار کار و تقویت مهارت دانش‌آموزان برای آماده سازی آنان در موضوعات اشتغال و کار آفرینی صرف شود.

وی افزود: با توجه به داشتن فرصت یک ساله تا ورود به این نظام در هنرستان‌ها، لازم است حداکثر استفاده را از صاحب نظران و صاحبان حرفه‌ها با عنایت به آینده کشور و اسناد بالادستی بُرد؛ همان اسنادی که به خوبی جایگاه این آموزش‌ها را مشخص کرده‌اند؛ به عنوان مثال در بند 2 سیاست‌های کلی اشتغال کشور که از سوی مقام معظم رهبری به همه قوا ابلاغ شده، آمده است که آموزش و پرورش یکی از سه وزارتخانه‌ای است که مسئولیت اشتغال جوانان را برعهده دارد و باید پاسخگو باشد.

شریف‌زاده تصریح کرد: انتظار می رود افزایش یک سال به سنوات تحصیلی دانش‌آموزان هنرستانی که یک فرصت طلایی است تبدیل به تهدید نشود و آموزش واقعی و خاص هر رشته از همان بدو ورود دانش‌آموزان به هنرستان‌ها شروع شود و تمام سه سال نیز به آن پرداخته شود تا شاهد تربیت نیروی انسانی مولد برای بالا بردن کیفیت تولید کالا در کشور باشیم.